Uyku testi, özel olarak tasarlanmış bir odada geçirilen gece ile tüm sorunların tespiti, yalnızca uyku ve beyin hareketlerinin değil, farklı vücut fonksiyonlarının da incelendiği bir alandır. Tıp dilinde Polisomnografi adı verilen bu test sayesinde sabahları yorgun kalkma ya da farklı bir rahatsızlık tespit edilerek, tedavi sürecine daha rahat bir şekilde geçilmektedir.
Huzursuz bacak sendromu nedir?
Tıp dilinde Wills-Ekbom olarak bilinen bu rahatsızlık sinirsel bir hastalık olarak bilinmektedir. Kişiler otururken veya günün herhangi bir saatinde istemsiz bir şekilde bacaklarını hareket ettirmekte ve bu da kişinin konforlu bir yaşam sürmesinin önüne geçmektedir. Semptomlar genellikle öğleden sonra veya akşam saatlerinde ortaya çıkar ve genellikle şiddeti yatarken ve otururken ciddi anlamda artış gösterebilir.
Huzursuz bacak sendromu belirtileri nelerdir?
Huzursuz bacak sendromunun birçok belirtisi bulunmaktadır. Bunların arasında, kol ve bacak hareketleri, sürekli olarak istemsiz hareketler dolayısıyla uyku kesintisinin yaşanması, uyku bozukluğuna bağlı olarak davranışlarda sorun yaşanması, gündüz uyku hali, davranış ve iş performansında keskin düşüş.
Huzursuz bacak sendromu neden olur?
Huzursuz bacak sendromuna ait herhangi bir neden bulunmamaktadır. Yapılan uzun araştırmalar sonucunda doktorlar kesin sonuçlar elde etmek konusunda başarılı olamadılar. Konu ile ilgili olarak araştırma yapan uzmanlar, durumun, kas hareketini kontrol etmek için mesajlar gönderen beyin kimyasal dopaminindeki dengesizliğin, bu harekete sebep olabileceğini düşünmektedirler. Zaman içerisinde elde edilen kanıtlar huzursuz bacak sendromunun düşük demir seviyesinden de kaynaklanabileceğini ortaya koymuştur. Bunun yanı sıra altta yatan ve hastalığı destekleyecek farklı bir rahatsızlığın varlığı da huzursuz bacak sendromunu tetikleyebilir.
Huzursuz bacak sendromu tanısı nasıl konulur?
Huzursuz bacak sendromunun teşhisini yapabilecek herhangi bir yöntem bulunmamaktadır. Bu noktada sizin beyanınız esas alınır ve ona göre işlem yapılır. Bunun yanı sıra tam fiziksel ve nörolojik muayene ve kan testleri de yapılabilir. Diğer uyku bozukluklarını, özellikle de obstrüktif uyku apnesini değerlendirmek için bir gece uykusu çalışması önerilebilir. Kısacası uyku testi de tespit etmek için kullanılan araçlar arasında yer almaktadır.
Huzursuz bacak sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Huzursuz bacak sendromu tedavisinde hafifletmeye yönelik yöntemler uygulanabilir. Etkilenen uzuvları hareket ettirmek geçici bir rahatlama sağlayabilir. Bazen huzursuz bacak sendromu semptomları, periferik nöropati, diyabet veya demir eksikliği anemisi gibi ilişkili bir tıbbi durumu bulup tedavi ederek kontrol edilebilir. Demir takviyesi veya ilaçlar genellikle yararlıdır, ancak tek bir ilaç tüm bireyler için etkili değildir.
Huzursuz bacak sendromu zararları nelerdir?
Huzursuz bacak sendromu kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde aşağıya çeker. Bu bağlamda huzursuz bacak sendromu yaşamı tehdit etmez, ancak ciddi vakalar uykusuzluk sorunu ile karşı karşıya kalabilir. Bunun yanı sıra anksiyete ve depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara da davetiye çıkarabilir.
UYKU TESTİ
(POLİSOMNOGRAFİ)
Uyku testi (Polisomnografi) nedir?
Polisomnografi olarak da adlandırılan uyku testi, horlama ve uyku apne sendromu gibi uyku bozukluklarının kesin tanısı için kullanılan yöntemdir. Bu test, hastanın gece boyunca uyurken vücudunun muhtelif yerlerine yerleştirilen sensörler ile izlenmesi ile yapılmaktadır. Kullanılan sensörlerin hassasiyeti ve sensör sayısı ne kadar fazla olursa, hastalığın boyutları hakkında o kadar fazla bilgi edinilebilmektedir.
Uyku laboratuvarında yapılan bu test sonucunda, uyku sırasında yaşanan solunum durmalarının sayısı ve süresi, bununla birlikte ortaya çıkan oksijen azalmasının düzeyi, kalp atışında yaşanan düzensizlikler tespit edilerek, uykunun bu problemlerden ne derece etkilendiği ortaya konulur. Bu test sırasında elde edilen kapsamlı bulgular sayesinde, hastalığın şiddetinin belirlenmesi ve tedavi planlanması oldukça kolaylaşmaktadır.
Polisomnografi: Uyku Testi
Hastalara “bir gece hastanede yatmanız, uykunuzu izlememiz gerekiyor” dendiğinde %90’ı “ben uyuyamam” cevabını vermektedir. Ancak binlerce hastaya her gece yapılan uyku testi sırasında hastalar evlerinde uyuduklarına benzer bir uyku uyurlar. Hatta bazıları evlerinden bile daha rahat uyuduklarını söylerler. Test öncesinde yaşanan bu uyuyamama endişesi hastaların hekime başvurmalarını ve tedavilerini geciktirmektedir.
EEG (Elektroensefalografi) & EMG (Elektromiyografi)
EEG (Elektroensefalografi) : EEG (elektroensefalografi) beyindeki sinir hücrelerinin elektriksel faaliyetlerinin hastanın saçlı derisine yapıştırılan alıcılar (elektrotlar) aracılığı ile algılanması ve bilgisayarlar aracılığı ile voltajının yükseltilerek dalgasal titreşimler tarzında kaydedilmesi ve görünür hale getirilmesidir. Sakin uyanıklık durumunda, gevşek bir halde, gözler kapalı ve yarı oturur şekilde çekilen rutin EEG hastaya hiç bir rahatsızlık vermeyen basit bir yöntemdir ve genellikle 10-15 dakika sürer. EEG merkezi sinir sisteminin ilerleyici olan yada olmayan diğer hastalıklarında da oldukça güvenli ve bilgi verici bir araştırma yöntemidir.
EMG (Elektromiyografi) : Her ne kadar bu tetkikin adı EMG, yani elektromiyografi ise de aslında iki bölümden oluşmaktadır: 1. Elektronörografi (ENG), 2. Elektromiyografi (EMG). Bu nedenle her iki aşamayı da kapsayabilmesi amacı ile söz konusu laboratuvar yöntemine (ENMG) (elektronöromiyografi ) demek daha doğru olacaktır. Amaç belli sinirlerin belli noktalardan geçmesi esas alınarak, özel bölgelere düşük voltajlı elektriksel uyaran verilerek, sinir lifinin türüne göre motor yâda duyusal elektriksel yanıtlar elde etmek ve bunları kayıtlamak esasına dayanır. İkinci bölümde amaçlanan ise belli çizgili kaslara özel elektrotlar uygulanarak, hem o kasın hem de o kasa gelen sinirin ve bu sinirle söz konusu kas lifleri arasındaki bileşke bölgelerinin işleyişi ve bu işleyişin normalde sapmaları hakkında bilgi sahibi olmaktır. Yöntem hastaların özelliklerine göre 20 ile 30 dakika arasında bir süre alır.