ÇOCUKLARIN BİLGİSAYAR KULLANIMI
Bilgisayarlar günlük yaşantımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmişlerdir. Çocukların bilgisayar kullanımı göz sağlıklarının bozulmaması için kontrol altında tutulmalıdır. Bilgisayar kullanımına bağlı olarak gözün kendisinde veya görme kalitesinde bozulmalar meydana gelmesi, göz yorgunluğu olarak yorumlanmaktadır. Yorgun ve ağrıyan gözler, bulanık görme, kuruluk, sulanma, kaşıntı, gözlerde yanma ve batma, kızarıklık, odaklanma zorluğu, çift görme, ışık saçılmaları görmek, ışığa karşı hassasiyet, baş ağrısı, gözleri kısarak bakmak göz problemlerinin en sık karşılaşılan belirtileridir.
Özellikle bu belirtilerin bilgisayar karşısındayken ortaya çıkması, bilgisayara bağlı göz yorgunluğunu düşündürmelidir. Bu belirtilerin görülme sıklığı ve şiddeti, çalışma ortamına ve alışkanlıklara göre değişiklik gösterebilmektedir.
Bu belirtilere sahip olan kişi ilk olarak muayene olup göz sağlığı hakkında bilgi edinmelidir; çünkü bu belirtilerin en büyük nedeni gözlerdeki kırma kusurlarıdır (gözlük ve lens takmayı gerektirecek numara bozukluğu). Miyopi, hipermetropi, astigmatizma gibi kusurların olup olmadığı saptanarak bunların gözlük veya lenslerle düzeltilmesi tedavinin ilk aşamasıdır. Göz numarasının büyümesine bağlı olarak halihazırda kullanılan gözlük veya lenslerin yetersiz kalması durumu da göz yorgunluğuna sebep olabilmektedir. Halk arasında yaygın olarak bilinenin aksine, bilgisayar kullanımı çalışma koşulları çok aşırıya kaçmadığı sürece gözleri bozmaz. Sadece mevcut olan bir kırma kusurunun belirtileriyle ortaya çıkmasına aracılık eder.
Bu noktada bilgisayarın bulunduğu çalışma ortamının nasıl olması gerektiği ile ilgili bazı önerilerden bahsetmekte yarar vardır:
1- Çalışma ortamında direkt olarak gözünüze yöneltilmiş ışık kaynaklarını ortadan kaldırın. Güneşin doğrudan gözünüze vurmayacağı bir oturma düzeni kurun. Görüntü ekranındaki herhangi bir yansımadan kaynaklanan dolaylı parıltıya karşı önlem alın. Işık kaynağını olabildiğince arkadan ve omuz hizasından görüntü ekranına veya çalışma masasına düşecek şekilde konumlandırmaya dikkat edin. Bilgisayar ekranınızdan yansıyan parlamayı ekran kapalıyken daha iyi anlayabilirsiniz, ekranı kapatın ve parlamaları gözlemleyin. Masa lambaları yerine tavan aydınlatmaları kullanmaya çalışın. Bilgisayarların açısını ayarladığınız halde parlama devam ediyorsa perde ya da stor kullanmayı deneyin. Işık titreşmesine yol açabilecek her türlü ışık kaynağını ortadan kaldırın, mevcut ışık kaynaklarınızın da titreşmediğinden emin olun.
2- Parıltı sorunu çözülemiyorsa ekran filtreleri alınarak ekrana takılabilir. Parlamayı azaltan ekranlar mevcuttur, ancak bu ekranlar görüntü keskinliğini de olumsuz etkileyebilmektedir.
3- Daha koyu arka planlar üzerine açık renk puntoyla yazılan yazıların, gözler için daha rahat okunabilir olduğunu ve daha doğru okuma sağladığını unutmayın.
4- Büyük puntolar kullanın ve dağınık ekran görüntülerinden kaçınmaya çalışın.
5- Her bir saatlik bilgisayar kullanımı için 15 dakika gözler dinlendirilmelidir. Çocuklara bilgisayar kullanırken “göz arası” vermeleri gerektiği mutlaka öğretilmelidir. Çocukların ayrıca her on dakikada bir 10 saniyelik aralar vermeleri gerekmektedir. Bu dinlenme süresinde etrafta yürümelerini veya çok uzak noktalara bakmalarını sağlayın.
6- Çocuklar bilgisayar kullanırken sık sık göz kırpmaları gerektiği hatırlatılmalıdır. Gözlerin sürekli ekrana bakması ve gözlerin kırpılmaması göz kuruluğu yaratacağı için batma gibi şikayetler yaratabilir.
7- Kullanıcılar bilgisayara göz hizasının yatay düzlemi altında on-yirmi derece açıyla bakmalıdır. Bunun için çocuğunuzun ileri bakmasını sağlayın ve ekran yüksekliğini çocuğun görebilmek için gözlerini hafifçe aşağı kaydırmak zorunda kalacağı şekilde ayarlayın.
8- Farklı renkler ve puntolar deneyerek çocuğun en rahat ettiği kombinasyonu saptamaya çalışın.
9- Statik elektrik nedeniyle ekranda toz birikir. Bu nedenle antistatik spreyle ve pamuksuz bezle ekran düzenli olarak temizlenmelidir.
10- Çocuğunuz düzenli bir bilgisayar kullanıcısıysa, her yıl göz muayenesine gitmesini sağlayın.